Dlaczego 8 godzin snu nie działa? | Czy święta uszczęśliwiają? | Święta a stres | Gdzie w mózgu mieszka duch świąt? | Wydanie 62

SeeWidely/ 21 grudnia, 2025/ NeuroEfektywnie

NeuroEfektywnie 🧠 | Wydanie nr 62

Dlaczego 8 godzin snu nie działa? | Czy święta uszczęśliwiają? | Święta a stres | Gdzie w mózgu mieszka duch świąt? | Wydanie 62

Marcin P Stopa SeeWidely 2
Marcin P. Stopa

Head of NeuroResearch @ Neuroinsight Lab by SeeWidely

Co w nowym wydaniu?

  • Dlaczego Twój mózg jest „przegrzany” nawet po 8 godzinach snu?
  • Czy święta naprawdę czynią nas szczęśliwszymi? NeuroNaukowe spojrzenie na radość i nostalgiczne wspomnienia
  • Święta a stres, czyli kiedy świąteczne dzwonki zamieniają się w alarmy – co na to NeuroNauka?
  • Czego życzyłby Ci mózg i gdzie w mózgu mieszka duch świąt?
  • Co znaczy być widocznym?

Zapraszam do nowego wydania biuletynu NeuroEfektywnie 🧠 – owocnej i przyjemnej lektury 🙂

#1

Dlaczego Twój mózg 🧠 jest „przegrzany” nawet po 8 godzinach snu?

To nie Twoja wina. To wina walki TPN z DMN.

Czujesz to ciągłe zmęczenie, mimo że teoretycznie odpoczywasz?

To znak, że Twój mózg utknął w trybie, do którego nie został zaprojektowany ewolucyjnie.

Choć istnieje wiele współpracujących sieci neuronowych, to dwie są szczególnie istotne:

1️⃣ Sieć Zadaniowa (TPN – Task-Positive Network)

Tryb skupienia i działania. Aktywuje się, gdy odpisujesz na e-maile, analizujesz dane, rozwiązujesz problemy. To tryb „sprintu” i maksymalnej koncentracji.

2️⃣ Sieć Trybu Domyślnego (DMN – Default Mode Network)

Tryb „błądzenia myślami”. Aktywuje się, gdy nie jesteśmy skupieni na żadnym konkretnym zadaniu. To wtedy nasz mózg porządkuje wspomnienia, konsoliduje wiedzę i… wpada na najlepsze pomysły.

Najczęściej gdy jedna jest aktywna, druga się wycisza. To naturalne i zdrowe.

🚨Problem?

Współczesny świat zmusza nas do nieustannego przełączania się między tymi trybami.

Każde powiadomienie,

każdy nowy e-mail,

każde „szybkie sprawdzenie czegoś” w telefonie

powoduje ciągłe przełączanie między zadaniami, które niszczy naszą produktywność i samopoczucie.

Skutki?

❌ Zjawisko „pozostałości uwagi”

Gdy przełączasz się z zadania A na zadanie B, część Twojej uwagi wciąż tkwi w zadaniu A. To jak gdyby Twój mózg pozostawił „otwartą kartę” w tle, która zajmuje zasoby poznawcze. Im więcej takich „otwartych kart”, tym gorzej się koncentrujesz na obecnym zadaniu, robisz więcej błędów, wolniej przetwarzasz informacje i czujesz się bardziej zmęczony.

❌ Brak prawdziwej regeneracji

Gdy ciągle przerywasz swoją pracę lub odpoczynek, mózg nie ma szansy na głębsze przetworzenie informacji. Stąd uczucie bycia „przebodźcowanym” pod koniec dnia i problemy z zaśnięciem.

❌ Spadek kreatywności

Najciekawsze pomysły powstają, gdy różne sieci neuronalne mogą ze sobą współpracować. Ciągłe przeskakiwanie między zadaniami zakłóca tę współpracę. Zabijając przestrzeń na błądzenie myślami, zabijasz swoją innowacyjność.

Efekt?

Niższa wydajność i ciągłe poczucie „nieogarniania”.

 

💡Jak odzyskać kontrolę i pozwolić mózgowi na restart?

🧠 Praktykuj „miękkie skupienie” lub „nicnierobienie”

Wpisz w kalendarz 15-30 minut dziennie na patrzenie przez okno, spacer (bez słuchawek) czy po prostu siedzenie w ciszy. W tym czasie Twój mózg przejdzie w tryb DMN i zacznie porządkować informacje.

🧠 Wprowadź zasadę jednego ekranu

Gdy pracujesz na komputerze, odłóż telefon do innego pokoju. Eliminacja pokusy przełączania się między zadaniami to najprostszy sposób na zmniejszenie kosztów poznawczych i efektu „pozostałości uwagi”.

 

Twój mózg nie jest komputerem.

Nie może pracować non-stop na najwyższych obrotach bez konsekwencji.

Zrozumienie jego naturalnych rytmów pracy to pierwszy krok do odzyskania energii, kreatywności i spokoju w świecie zaprojektowanym, by kraść Twoją uwagę.

Różnica między produktywną a wyczerpaną osobą nie leży w tym, ile godzin pracuje.

Leży w tym, jak dobrze zarządza przełączaniem się mózgu między trybami pracy.

A Ty, jak dbasz o regenerację mózgu?

#2

Czy święta naprawdę czynią nas szczęśliwszymi? NeuroNaukowe spojrzenie na radość i nostalgiczne wspomnienia 🎄✨

Zapach mandarynek, smak piernika, niezapomniana atmosfera przy wigilijnym stole…

Zbliżają się święta, a wraz z nimi niesamowite uczucie radości i nostalgii.

Ale skąd się to bierze?

Czy nasz mózg naprawdę „świętuje” razem z nami? 🤔

 

1️⃣ Wspomnienia, które grają jak melodia

Święta Bożonarodzeniowe są bardzo muzykalne – od Last Christmas po Cichą Noc.

Pamiętasz ten moment, gdy słyszysz pierwsze takty świątecznej piosenki i nagle przenosisz się w czasie? To nie magia, to nauka!

W 2007 roku Janata, Tomic i Rakowski przeprowadzili badanie opublikowane w „Cerebral Cortex”. Odkryli, żeświąteczna muzyka aktywuje te części mózgu, które są odpowiedzialne za emocje i pamięć. Czyli kiedy „Last Christmas” gra w radiu, Twój mózg uruchamia maszynę wspomnień, tworząc tę niepowtarzalną świąteczną atmosferę z nutką nostalgii.

 

2️⃣ Nostalgia – więcej niż tylko uczucie

Nostalgia to potężne narzędzie, które może wpłynąć na nasze samopoczucie i poczucie związku ze światem.

Badanie przeprowadzone przez Routledge’a i współpracowników w 2008 roku pokazuje, że nostalgiczne wspomnienia mogą mieć pozytywny wpływ na naszą psychikę. Świąteczne wspomnienia to nie tylko przeszłość, ale i sposób na wzmocnienie naszego obecnego dobrostanu.

 

🎄 Co to oznacza dla naszych świąt?

To proste! Święta to czas, kiedy nasz mózg działa na pełnych obrotach, wywołując radość i głębokie emocje. To znowu zmienia sposób, w jaki patrzymy na świat i odbieramy go.

To nie tylko kwestia tradycji czy dekoracji. To czas, gdy nasz mózg bawi się w pełni, wykorzystując muzykę, zapachy i obrazy do stworzenia niezapomnianych wspomnień.

👉 Najlepsze więc, co możemy zrobić, to… tworzyć niezapomniane wspomnienia z bliskimi…

…i tego Ci właśnie życzę na najbliższe święta – wielu wspaniałych i niezapomnianych chwil z osobami, które kochasz ❤️

 

—

PS 1

Pamiętajcie o tych, o których inni zapomnieli – jeśli Wasz sąsiad / sąsiadka czy znajomi mają spędzać wigilię samotnie – zaproś ich do swojego stołu.

PS 2

Jeśli te święta masz spędzać samotnie – zapytaj znajomych, sąsiadów, czy możesz dołączyć do nich przy wigilijnym stole. W większości miast w Polsce organizowane są także wigilie miejskie.

#3

Święta a stres, czyli kiedy świąteczne dzwonki zamieniają się w alarmy - co na to NeuroNauka? 🧠

4 wskazówki, by święta były radosne i mniej stresujące

Święta, choć są czasem radości i odpoczynku, dla wielu osób stanowią źródło znacznego stresu.

Według badania American Psychiatric Association z 2025 roku, aż:

👉 41% dorosłych spodziewało się większego stresu w nadchodzącym sezonie świątecznym w porównaniu z poprzednim rokiem – jest to najwyższy odnotowany poziom od początku badań. Szczególnie narażeni są młodzi dorośli (18-34 lata), wśród których odsetek ten wynosi 49%.

Główne obawy dotyczyły takich kwestii jak:

  • 47% – żal/tęsknota za bliskimi
  • 46% – pokrycie kosztów świątecznych prezentów
  • 39% – pokrycie kosztu posiłków
  • 37% – znalezienie i zabezpieczenie prezentów
  • 35% – trudne dynamiki rodzinne

 

Co zrobić i jak żyć?

„Byle do świąt…”, a bardziej praktycznie:

 

✅ Regularne Przerwy

Ważne jest, aby poświęcić czas na odpoczynek i choć na chwilę oderwać się od stresujących zadań. Chwila odpoczynku nie sprawi, że nie zdążymy z zadaniami, bo podniesie naszą efektywność sprawiając, że być może skończymy wcześniej 😉

 

✅ Mindfulness i Uważność

Techniki uważności mogą pomóc zmniejszyć poziom stresu. Jeśli nie przepadasz za medytacją, to nawet krótki spacer w celu oczyszczenia myśli będzie pomocny.

 

✅ Planowanie i Organizacja

Dobre zaplanowanie świąt może znacznie obniżyć poziom stresu. Warto także w planie uwzględnić, że… niekoniecznie wszystko pójdzie według planu. Dlatego oznacz, co musi się wydarzyć, a bez czego święta i tak się odbędą. Warto także mieć plan B. W sumie plan C też się może przydać. Tak samo jak D, E, F, G… w każdym razie damy radę 💪

 

✅ Wsparcie Społeczne

Dzielenie się obowiązkami i emocjami z bliskimi może zdziałać cuda. Co jest lepsze od przygotowań świątecznych w pojedynkę? W zasadzie dla wielu osób wszystko jest lepsze… ale tak na poważnie: podziel zadania i to w taki sposób, żeby nie okazało się, że to na Tobie spoczywa 80% z nich.

 

Pamiętajmy, że świadome podejście do świąt może pomóc zmniejszyć stres. Najważniejsze są chwile spędzone z rodziną i przyjaciółmi.

Nie zapominajmy, że w święta nie jest najważniejszy stół wigilijny i potrawy, ale ludzie, którzy przy nim siadają ❤️

Stres jest zaraźliwy i powoduje, że jesteśmy mniej mili dla otoczenia.

Bliscy prawdopodobnie zapomną, jakie pyszne dania przygotowaliśmy, ale nie zapomną jak się czuli przy nas przy wigilijnym stole.

👉 Udostępnij, aby przypomnieć innym, że ważniejszy od „idealnych” świąt jest spokojny mózg i przede wszystkim ciepło relacji.

#4

🎄🧠 Czego życzyłby Ci mózg i gdzie w mózgu mieszka duch świąt? 🧠🎄

Odłóż smartfon, zwolnij i odpocznij 😉

Z okazji Świąt życzę Ci spokoju w głowie, miejsca na dobre pomysły i przestrzeni na to, co najważniejsze.

Niech Twój mózg też ma święta 😉

 

🎁 W prezencie świąteczna NeuroCiekawostka:

Gdzie w mózgu mieszka duch świąt?

Okazuje się, że duńscy naukowcy mają na to pytanie zaskakująco konkretną odpowiedź.

Badacze umieścili uczestników w skanerze fMRI i następnie pokazywali im świąteczne obrazy.

U osób, które celebrują święta od lat „zapalało się” aż 5 konkretnych obszarów w mózgu – naukowcy nazwali je „Christmas spirit network”, czyli dosłownie tłumacząc siecią ducha świąt.

Rozświetlone obszary, które widzisz u świątecznej grupy to rejony odpowiedzialne za przeżywanie emocji, przywoływanie wspomnień i poczucie bliskości z innymi.

Zapach piernika, światła na choince, uśmiech bliskich przy stole – to wszystko ma swoją neuronalną mapę w Twojej głowie.

Niech Twoja neuronalna sieć ducha świąt rozświetla decyzje spokojem, relacje bliskością, a głowę odwagą do spełniania marzeń w nowym roku – wesołych i spokojnych Świąt!

#5

[ CO ZNACZY BYĆ WIDOCZNYM? ]

Bycie wśród 130 Osobowości Marketingu i Biznesu 2026 w rankingu widoczni to zaszczyt, który odbieram z pokorą i wdzięcznością.

To także przypomnienie, że widoczność daje głos – i odpowiedzialność za to, jak to wykorzystujemy.

Bo widoczność to nie tylko liczby, zasięgi i statystyki.

To odpowiedzialność za to, co wnosimy w umysły innych ludzi.

Wyobraź sobie, że stoisz na scenie przed tysiącami osób.
 Masz kilka minut, by powiedzieć coś, co naprawdę zostanie w ich głowie.

Co byś powiedział(-a)?

Kiedy piszę o tym, jak działa nasz mózg – jak reaguje, myśli, uczy się, jak tworzy emocje – nie chodzi o teorię.

Chodzi o to, by każdy z nas mógł trochę lepiej zrozumieć samego siebie.

Dlaczego reagujemy impulsywnie.

Skąd biorą się emocje.

Dlaczego czasem sabotujemy własne cele, a czasem przekraczamy własne granice.

To wyróżnienie przypomina mi jedno: każdy z nas ma wpływ.

Nie tylko na to, co mówimy na głos, ale też na to, co zasiewamy w głowach innych – słowami, emocjami, swoją postawą.

Dziękuję, że jest Was coraz więcej – osób, które chcą dowiedzieć się, jak działa nasz mózg i wciąż czuję, że dopiero się rozkręcamy 😉

Chcesz zwiększyć skuteczność w swojej firmie, dzięki najnowszej wiedzy z zakresu neuronauk i neuromarketingu?

Zapraszam do NeuroinsightLab.pl, gdzie:

Realizujemy badania neuromarketingowe – odkrywając to, co niewidzialne, aby być bliżej percepcji klientów. Dostarczamy praktyczne wskazówki dla biznesu, które pomagają w optymalizacji strategii, zwiększając skuteczność marketingu i sprzedaży, a także ulepszając projektowanie produktów, usług i interfejsów w zgodzie z rzeczywistymi potrzebami i oczekiwaniami klientów.

Pomagamy budować strategię opartą o najnowszą wiedzę z neuronauk i neuromarketingu – prowadzimy konsultacje i projekty doradcze, podczas których pomagamy firmom wykorzystać w praktyczny sposób zdobycze neuronauki i wdrożyć wiedzę o tym, jak działa mózg.

Edukujemy – prowadzimy dedykowane szkolenia, warsztaty i webinary, a także zbieramy najbardziej aktualną i wyselekcjonowaną wiedzę na:

Zastanawiasz się, jak NeuroNauka może pomóc Twojej firmie? Omówmy to podczas bezpłatnej konsultacji – wystarczy, że zarezerwujesz dogodny dla siebie termin na stronie: umow.NeuroinsightLab.pl

Gdzie ostatnio można było mnie usłyszeć?

[Webinary]

 

[Podcasty]

O mnie:

Marcin P. Stopa

Jestem ekspertem w wykorzystaniu neuronauki i NeuroTechnologii w biznesie, marketingu, HR oraz badaniach konsumenckich.

Jako Head of NeuroResearch w Neuroinsight Lab wykorzystuję najnowocześniejsze narzędzia takie jak EEG i eye-tracking wspierane przez AI do identyfikacji nieuświadomionych insightów konsumenckich. Celem mojego zespołu w Neuroinsight Lab jest dostarczanie rzetelnej wiedzy o mechanizmach ludzkiego umysłu, która zapewnia klientom przewagę konkurencyjną i sukces rynkowy. W ten sposób umożliwiamy firmom korzystanie z przewagi, którą mają takie firmy jak Apple, Microsoft, TikTok, Google, Procter and Gamble i nie tylko.

Jestem także współtwórcą Platformy NanoLearningowej SeeWidely.com umożliwiającej efektywny rozwój kompetencji pracowników w zaledwie 5 minut dziennie, która w 2023 r. została wyróżniona, zdobywając tytuł HR TECH Changer przyznawany przez Polskie Forum HR w partnerstwie z Pracuj Ventures. Dzięki implementacji zdobyczy (neuro)nauki SeeWidely.com wywiera pozytywny wpływ na sektor HR, rozwijając już ponad 300 organizacji, w tym topowe firmy z GPW i S&P500

Wierzę, że jednym z podstawowych celów naszego pokolenia jest stworzenie rozwiązań usprawniających nasze możliwości poznawcze, tak potrzebne do sprawnego funkcjonowania w coraz bardziej złożonym świecie.

Chętnie dzielę się swoją wiedzą o NeuroTechnologii, mózgu, praktycznym zastosowaniu neuronauki w marketingu, biznesie i na co dzień. Występowałem na scenach między innymi Mobile Trends for Experts, SAP Lab, Linkedin Local, IKEA Industry, Virtual Summit, DIMAQ, TXB.digital.

W skrócie: wykorzystuję i przekuwam wiedzę o funkcjonowaniu mózgu w praktyczne i efektywne rozwiązania biznesowe.

Zobacz, jak wdrażamy neuronaukę w biznesie w NeuroinsightLab.pl

Spodobał Ci się artykuł?
Wiedza jest po to, by się nią dzielić:

Źródła:

#1

[1] Bratman, G. N., Hamilton, J. P., Hahn, K. S., Daily, G. C., & Gross, J. J. (2015). Nature experience reduces rumination and subgenual prefrontal cortex activation. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112(28), 8567–8572.

[2] Fox, M. D., Snyder, A. Z., Vincent, J. L., Corbetta, M., Van Essen, D. C., & Raichle, M. E. (2005). The human brain is intrinsically organized into dynamic, anticorrelated functional networks. Proceedings of the National Academy of Sciences, 102(27), 9673–9678.

[3] Leroy, S. (2009). Why is it so hard to do my work? The challenge of attention residue when switching between work tasks. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 109(2), 168–181.

[4] Raichle, M. E. (2015). The brain’s default mode network. Annual Review of Neuroscience, 38, 433–447.

#2

[5] Janata, P., Tomic, S. T., & Rakowski, S. K. (2007). Characterization of music-evoked autobiographical memories. Memory, 15(8), 845-860.

[6] Routledge, C., Wildschut, T., Sedikides, C., Juhl, J., & Arndt, J. (2008). A blast from the past: The terror management function of nostalgia. Journal of Personality and Social Psychology, 94(5), Pages 132-140.

#3

[7] American Institute of Stress (2024). Managing Stress in the Workplace.

[8] American Psychiatric Association. (2022, December 1). As Holiday Season Begins, America’s Stress Rises, But Less About COVID-19.

[9] American Psychiatric Association. (2022, December 1). Seven Ways to Cope with Holiday Stress.

[10] Psychiatric News Alert. (2022). Nearly 1 in 3 Americans Anticipates More Stress Over Holidays This Year.

[11] Wendsche, J., Lohmann-Haislah, A., & Wegge, J. (2016). The impact of supplementary short rest breaks on task performance: A meta-analysis. Sozialpolitik, 2(2).

[12] Albulescu, P., Macsinga, I., Rusu, A., et al. (2022). “Give me a break!” A systematic review and meta-analysis on the efficacy of micro-breaks for increasing well-being and performance. PLOS ONE.

[13] Khoury, B., Sharma, M., Rush, S. E., & Fournier, C. (2015). Mindfulness-based stress reduction for healthy individuals: A meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 78(6), 519-528.

[14] Grossman, P., Niemann, L., Schmidt, S., & Walach, H. (2004). Mindfulness-based stress reduction and health benefits: A meta-analysis. Journal of Psychosomatic Research, 57(1), 35-43.

[15] Ozbay, F., Johnson, D. C., Dimoulas, E., et al. (2007). Social support and resilience to stress. Psychiatry, 4(5), 35-40.

[16] König, L., Kosiol, C., Ehlert, U., & Wirtz, P. H. (2024). Is your stress my stress? A standardized, randomized-controlled paradigm to study physiological stress contagion. Psychoneuroendocrinology, 159, 106423.

#4

[17] Hougaard, A., Lindberg, U., Arngrim, N., Larsson, H. B. W., Olesen, J., Amin, F. M., . . . Haddock, B. T. (2015). Evidence of a Christmas spirit network in the brain: Functional MRI study. BMJ, 351, h6266

Rozmowa czy e-mail?
Chcesz dowiedzieć się jak neurobadania mogą pomóc w Twojej organizacji? Skontaktuj się z nami, używając formularza lub od razu zarezerwuj 30-minutową rozmowę w dogodnym dla siebie terminie.

Skontaktuj się z nami:





    Aby wysłać wiadomość musisz zaakceptować politykę prywatności.

    biuletyn neuroefektywnie