Co „widzą niewidomi”? | Co czyni nas ludźmi? | dopamina (nie)przyjemności | nie tylko neurony i gleje… | Wydanie 40
Co „widzą niewidomi”? | Co czyni nas ludźmi? | dopamina (nie)przyjemności | nie tylko neurony i gleje... | Wydanie 40
Head of NeuroResearch @ Neuroinsight Lab by SeeWidely
Co w nowym wydaniu?
🕶️ Co „widzą” osoby z chorobami wzroku?
🧠 Co czyni nas ludźmi? Jak różne i równocześnie podobne są nasze mózgi?
🔎 Dopamina przestaje być „neuroprzekaźnikiem przyjemności”?
🔥 Już nie tylko neurony i gleje… Przełom w rozumieniu mózgu: Odkryto nowe hybrydowe komórki!
Zapraszam do nowego wydania biuletynu NeuroEfektywnie 🧠 – owocnej i przyjemnej lektury 🙂
Co „widzą” osoby z chorobami wzroku?
Bycie niewidomym niekoniecznie oznacza „widzenie ciemności”.
Jak więc może wyglądać życie z chorobą wzroku?
Często uważa się, że osoby z chorobami wzroku żyją w świecie pozbawionym światła i kolorów. Jednak dzięki nowoczesnej technologii i badaniom, możemy zrozumieć i zobaczyć, jak naprawdę wygląda świat oczami osób z różnymi schorzeniami wzroku.
👉 Jaskra
Charakteryzuje się utratą obwodowego widzenia, prowadząc do wrażenia patrzenia przez wąski tunel. Obrazy stają się mniej wyraźne na krawędziach, a nasze pole widzenia znacząco się zawęża. Zachorowalność – 2% powyżej 40. roku życia.
👉 Zaćma
Powoduje, że widzenie staje się zamglone, jakbyśmy patrzyli przez brudną szybę. Kolory mogą wydawać się wyblakłe, a światła rozproszone mogą tworzyć olśniewające halo. Ponad połowa powyżej 75. roku życia.
👉 Zwyrodnienie plamki żółtej
Dotyka centralnej części widzenia, powodując zniekształcenia, rozmazanie i ślepe plamy w środku pola widzenia. Teksty stają się trudne do odczytania, a twarze rozpoznawalne z trudem. W Polsce dotkniętych jest już ponad 1,3 miliona osób, z czego 140 000 cierpi na jej groźniejszą, wysiękową postać.
👉 Retinitis CMV (cytomegalowirusowe zapalenie siatkówki):
To schorzenie może prowadzić do pojawienia się „pływających” ciemnych plam lub błysków światła, znacząco zaburzając widzenie.
👉 Retinopatia cukrzycowa:
Charakteryzuje się zmianami w naczyniach krwionośnych siatkówki, co może powodować rozmazywanie obrazu, ciemne plamy w polu widzenia i trudności w odróżnianiu detali. Na cukrzycę w Polsce choruje ok. 3 000 000 osób, część z nich będzie potencjalnie zmagała się z retinopatią cukrzycową.
Film poniżej pokazuje po kolei, jak to wygląda oczami osoby chorej.
Niewidomi i osoby z zaburzeniami wzroku doświadczają świata w sposób, który wielu z nas trudno sobie wyobrazić. Ale dzięki takim materiałom, jak ten film, możemy otworzyć oczy na ich perspektywę i lepiej zrozumieć, jak ważne jest wsparcie i dostępność technologii wspomagających.
Jak w każdej chorobie, tak w przypadku chorób związanych z widzeniem kluczowa jest szybka diagnoza, dlatego…
…kiedy ostatnio badałaś / badałeś profilaktycznie wzrok?
Co czyni nas ludźmi?
Jak różne i równocześnie podobne są nasze 🧠 mózgi?
Właśnie światło dzienne ujrzała seria 21 artykułów naukowych konsorcjum naukowego BRAIN (Brain Research Through Advancing Innovative Neurotechnologies®) National Institutes of Health – tutaj brawa należą się naukowcom już za samo kreatywne rozwinięcie skrótu 😉
Jakie są najważniejsze odkrycia jak dotąd?
🧠 3000 różnych rodzajów komórek w mózgu?
Czyli ogromna różnorodność komórek mózgowych:
Badania ukazują, że nasz mózg składa się z ponad 3000 różnych rodzajów komórek. Wcześniejsze badania danego regionu identyfikowały jedynie ok. 100 typów komórek, teraz nowe badania identyfikują ich tysiące.
🧠 Nie bądź małpa!
Czyli porównanie z mózgami innych naczelnych:
Okazuje się, że podstawowa architektura komórkowa jest podobna, ale ludzki mózg wykorzystuje różne geny, szczególnie te związane z połączeniami neuronowymi i tworzeniem obwodów mózgowych. Może to tłumaczyć, jak ewoluowały nasze zdolności poznawcze.
🧠 Rzuć na to okiem
– czyli specjalizacja kory wzrokowej:
Nasz korowy obszar odpowiedzialny za przetwarzanie wzrokowe jest znacznie bardziej wyspecjalizowany niż u innych ssaków – co ma związek z tym, jak bardzo polegamy na zmyśle wzroku.
Czy mamy do czynienia z przełomem w neuronauce? Najlepiej na to pytanie odpowiada dr John Ngai, Dyrektor Inicjatywy NIH BRAIN: „Obecny zestaw badań stanowi przełomowe osiągnięcie, które nadal buduje ważny most w kierunku oświetlenia złożoności ludzkiego mózgu na poziomie komórkowym.”
Kolejne lata mogą więc przynieść następne odkrycia i jeszcze lepsze zrozumienie funkcjonowania ludzkiego mózgu na poziomie komórkowym, a to otwiera szereg nowych możliwości.
🧠 Dopamina przestaje być „neuroprzekaźnikiem przyjemności”?
Nowe badanie pokazuje jej wpływ w kodowaniu negatywnych doświadczeń…
Jak mózg uczy się z doświadczeń? Co sprawia, że cieszymy się z wygranej i uczymy się na błędach? Odpowiedź kryje się w… dopaminie!
To właśnie ten neuroprzekaźnik, zazwyczaj kojarzony z przyjemnością, może być kluczem do zrozumienia, jak nasz mózg przetwarza zarówno pozytywne, jak i – tutaj niespodzianka – negatywne doświadczenia.
👉 Ale jak to działa?
Naukowcy z Wake Forest University School of Medicine przeprowadzili fascynujące badanie, wykorzystując technikę szybkiego skanowania cyklicznego woltamperometrii.
🔎 Badacze mierzyli poziomy dopaminy w mózgu (w prążkowiu – części mózgu, która jest ważna dla poznania, podejmowania decyzji i skoordynowanych ruchów) uczestników grających w prostą grę komputerową.
Gracze otrzymywali nagrody lub kary w postaci rzeczywistych zysków lub strat finansowych, a naukowcy obserwowali zmiany w poziomach dopaminy.
🎲 Co się okazało?
Do tej pory wiązano działanie dopaminy głównie z kodowaniem tylko błędów przewidywania nagrody.
Jednak badanie pokazało, że dopamina nie tylko sygnalizowała 😊 pozytywne, ale i 🙁 negatywne doświadczenia.
Dodatkowo robiła to w sposób optymalny do 💡 nauki z tych wyników!
Co ciekawe, wyniki sugerują, że w mózgu istnieją oddzielne ścieżki angażujące system dopaminowy dla doświadczeń nagradzających i karzących, działające na nieco przesuniętych skalach czasowych.
Dopamina nie jest tylko „neuroprzekaźnikiem przyjemności”, ale częścią złożonego systemu, który uczy się z zarówno z pozytywnych, jak i negatywnych doświadczeń, pozwalając mózgowi dostosować i dopasować swoje zachowanie w oparciu o wyniki tych doświadczeń.
Już nie tylko neurony i gleje…
Przełom w rozumieniu mózgu: Odkryto nowe hybrydowe komórki!
NeuroNauka właśnie osiągnęła kolejny poziom zrozumienia mózgu. Odkryto hybrydowe komórki, które zacierają granicę między znanymi nam neuronami a komórkami glejowymi.
Ale po kolei…
Dotąd sądzono, że mózg składa się głównie z neuronów, które szybko przetwarzają i przekazują informacje, oraz komórek glejowych, pełniących rolę wsparcia. Uważano również, że astrocyty, jeden z rodzajów komórek glejowych, pełnią głównie funkcje wspierające jak pozostałe komórki glejowe.
Naukowcy jednak odkryli, że pewna podgrupa astrocytów posiada zdolność do szybkiego uwalniania glutaminianu, głównego neurotransmitera używanego przez neurony. To oznacza, że komórki te mogą aktywnie wpływać na przekazywanie informacji w mózgu, co wcześniej przypisywano wyłącznie neuronom.
Wyniki badania pokazują, że te hybrydowe komórki mogą modulować aktywność neuronalną i kontrolować poziom komunikacji oraz pobudzenia neuronów. To ma znaczenie nie tylko dla zrozumienia podstawowych procesów mózgowych, ale również dla chorób takich jak epilepsja, a także dla potencjalnych terapii chorób neurodegeneracyjnych, w tym Parkinsona.
I to jest piękno NeuroNauki.
Wiemy, że wiele wciąż nie wiemy i z uporem maniaka dążymy do odkrycia kolejnych tajemnic działania naszego mózgu.
Od teraz jesteśmy o jedną rozwiązaną tajemnicę bliżej.
Co w następnym wydaniu?
- Czy nasze mózgi starzeją się szybciej niż myślimy?
- Tajny język NeuroNaukowców…
- Czy Twoja wyobraźnia może zwiększać empatię?
- … i jeszcze więcej 😉
Wspaniałego tygodnia i do usłyszenia w nowym wydaniu!
Marcin P. Stopa
Chcesz zwiększyć skuteczność w swojej firmie, dzięki najnowszej wiedzy z zakresu neuronauk i neuromarketingu?
Zapraszam do NeuroinsightLab.pl, gdzie:
Realizujemy badania neuromarketingowe – odkrywając to, co niewidzialne, aby być bliżej percepcji klientów. Dostarczamy praktyczne wskazówki dla biznesu, które pomagają w optymalizacji strategii, zwiększając skuteczność marketingu i sprzedaży, a także ulepszając projektowanie produktów, usług i interfejsów w zgodzie z rzeczywistymi potrzebami i oczekiwaniami klientów.
Pomagamy budować strategię opartą o najnowszą wiedzę z neuronauk i neuromarketingu – prowadzimy konsultacje i projekty doradcze, podczas których pomagamy firmom wykorzystać w praktyczny sposób zdobycze neuronauki i wdrożyć wiedzę o tym, jak działa mózg.
Edukujemy – prowadzimy dedykowane szkolenia, warsztaty i webinary, a także zbieramy najbardziej aktualną i wyselekcjonowaną wiedzę na:
Zastanawiasz się, jak NeuroNauka może pomóc Twojej firmie? Omówmy to podczas bezpłatnej konsultacji – wystarczy, że zarezerwujesz dogodny dla siebie termin na stronie: umow.NeuroinsightLab.pl
Konferencyjny rozkład jazdy - czyli gdzie w najbliższym czasie będzie okazja, żeby spotkać się offline 😉
Do Twórców i Organizatorów: Chcesz, żebym wystąpił u Ciebie lub żebyśmy razem zrobili coś niesamowitego – zapraszam serdecznie do kontaktu.
🧠 Konferencja Holisitic Talk – Dobro, Prawda, Humanizm
📍 Bielsko-Biała
🗓️ 17 lutego 2024
Opowiem o tym dlaczego fakty i dane nie przekonują mózgu oraz czym jest prawda dla niego. Na scenie wystąpi ze mną m.in. Daniel Susskind.
Bilety dostępne są tutaj– z kodem [ HTparner24 ] bilet kupisz za 99 zł
📍 Wrocław
🗓️ 19 lutego 2024
oraz
📍 Warszawa
🗓️ 26 lutego 2024
Na dwóch prelekcjach razem z Gabi Lupa opowiemy o NeuroMarketingu i NeuroNauce Konsumeckiej. Więcej informacji już niebawem 😉
🧠 Mobie Trends Conference 2024 by ESCOLA | 🤖 AI 📱 Mobile 🖥️ Web | Software Developer
📍 Kraków
🗓️ 21 – 22 marca 2024
Wraz z Gabi Lupa opowiemy o tym „Czy AI przekroczyło granice percepcji klientów? Wyniki neurobadań przeprowadzonych z MobileTrends.pl”
Bilety są już dostępne tutaj – ceny niebawem wzrosną, więc warto się pośpieszyć 😉
🧠 Shopper Marketing Conference 2024
📍 Warszawa
🗓️ 16 maja 2024
Opowiemy z Gabi Lupa o tym, jak wykorzystać NeuroMarketing w projektach materiałów POS – czyli jak POSy rezonują z aktywnością mózgu klientów na zakupach.
Kolejne konferencje, na których się pojawię potwierdzę już wkrótce – jak tylko dogram kalendarz 😉 Mam nadzieję, że do zobaczenia i usłyszenia!
Gdzie ostatnio można było mnie usłyszeć?
[Webinary]
- Powołaj na Świadka Mózg Klienta i zobacz to, co niewidzialne z EEG i ET
- Od cegły i łososia do przycisku „kup” w mózgu
- Neuromarketing: Odkodowując Mózg Klienta
- Deklaracje vs. rzeczywistość – co zdradzają neurobadania?
- Uwaga – jak działa i co przyciąga uwagę klientów
[Podcasty]
- NEURONAUKA: Skup się, odpocznij, ucz się efektywnie i zadbaj o swój mózg – Podcast Charyzmatyczny Dawid Straszak
- Pracuj mądrze, a nie ciężko, czyli o skupieniu i neuronauce w biznesie – podcast Technologicznie Produktywni Paweł 🧙♂️ Marszalec
- #RODK #236 Marcin P. Stopa – 4 filary efektywnego uczenia się – podcast Rozwój Osobisty Dla Każdego Wojciech Strózik
- Neuromarketing i marka osobista? – program Twój Branding w telewizji Biznes24 prowadzony przez Bartłomiej Machnik, PhD, EMBA
- Jak wykorzystać neuromarketing w biznesie? – Strategiczne PiątkiDawid Czoska
- Jak się lepiej skupić – Nieliniowy Michal Dulemba
- Loża Ekspertów z Marcinem P. Stopa o neuronauce i jej wpływie – Agnieszka Okońska, MBA
- Biuletyny (newslettery) na LinkedInie – Adrian Gamoń
- Jak neuronauka pomaga w uczeniu się programowania – devmentor.pl– Mateusz Bogolubow
O mnie:
Marcin P. Stopa
Jestem ekspertem w wykorzystaniu neuronauki i NeuroTechnologii w biznesie, marketingu, HR oraz badaniach konsumenckich.
Jako Head of NeuroResearch w Neuroinsight Lab wykorzystuję najnowocześniejsze narzędzia takie jak EEG i eye-tracking wspierane przez AI do identyfikacji nieuświadomionych insightów konsumenckich. Celem mojego zespołu w Neuroinsight Lab jest dostarczanie rzetelnej wiedzy o mechanizmach ludzkiego umysłu, która zapewnia klientom przewagę konkurencyjną i sukces rynkowy. W ten sposób umożliwiamy firmom korzystanie z przewagi, którą mają takie firmy jak Apple, Microsoft, TikTok, Google, Procter and Gamble i nie tylko.
Jestem także współtwórcą Platformy NanoLearningowej SeeWidely.com umożliwiającej efektywny rozwój kompetencji pracowników w zaledwie 5 minut dziennie, która w 2023 r. została wyróżniona, zdobywając tytuł HR TECH Changer przyznawany przez Polskie Forum HR w partnerstwie z Pracuj Ventures. Dzięki implementacji zdobyczy (neuro)nauki SeeWidely.com wywiera pozytywny wpływ na sektor HR, rozwijając już ponad 300 organizacji, w tym topowe firmy z GPW i S&P500
Wierzę, że jednym z podstawowych celów naszego pokolenia jest stworzenie rozwiązań usprawniających nasze możliwości poznawcze, tak potrzebne do sprawnego funkcjonowania w coraz bardziej złożonym świecie.
Chętnie dzielę się swoją wiedzą o NeuroTechnologii, mózgu, praktycznym zastosowaniu neuronauki w marketingu, biznesie i na co dzień. Występowałem na scenach między innymi Mobile Trends for Experts, SAP Lab, Linkedin Local, IKEA Industry, Virtual Summit, DIMAQ, TXB.digital.
W skrócie: wykorzystuję i przekuwam wiedzę o funkcjonowaniu mózgu w praktyczne i efektywne rozwiązania biznesowe.
Zobacz, jak wdrażamy neuronaukę w biznesie w NeuroinsightLab.pl
Wiedza jest po to, by się nią dzielić:
Źródła:
#1
[1] Quigley, H. A. (1996). “Number of people with glaucoma worldwide.” British Journal of Ophthalmology, 80(5), 389-393.
[2] Bourne, R. R. A., et al. (2013). “Causes of vision loss worldwide, 1990–2010: a systematic analysis.” Lancet Global Health, 1(6), e339-e349.
[3] Wong, W. L., et al. (2014). “Global prevalence of age-related macular degeneration and disease burden projection for 2020 and 2040: a systematic analysis.” Lancet Global Health, 2(2), e106-e116.
[4] Holland, G. N. (1994). “AIDS and ophthalmology: the first quarter century.” American Journal of Ophthalmology, 117(3), 383-402.
[5] Yau, J. W. Y., et al. (2012). “Global prevalence and major risk factors of diabetic retinopathy.” Diabetes Care, 35(3), 556-564.
#2
[6] Li, Y. E., Preissl, S., Miller, M., Johnson, N. D., Wang, Z., Jiao, H., … Ren, B. (2023). “A comparative atlas of single-cell chromatin accessibility in the human brain.” Science, 382(6667),
[7] Jorstad, N. L., et al. (2022). “Comparative transcriptomics reveals human-specific cortical features.” Preprint at bioRxiv. doi:10.1101/2022.09.19.508480.
#3
[8] L. PAUL SANDS, ANGELA JIANG, BRITTANY LIEBENOW, EMILY DIMARCO, ADRIAN W. LAXTON , STEPHEN B. TATTER, P. READ MONTAGUE, KENNETH T. KISHIDA , Subsecond fluctuations in extracellular dopamine encode reward and punishment prediction errors in humans (2023), SCIENCE ADVANCES, 1 Dec 2023, Vol 9, Issue 48
[9] Kishida, K. T., et al. “Rapid Dopamine Transmission in the Human Striatum Tracks Changes in Reward and Punishment Prediction Errors.” Science Advances, vol. 7, no. 15, 2021, doi:10.1126/sciadv.abf8894.
[10] Schultz, W. “Dopamine Reward Prediction Error Coding.” Dialogues in Clinical Neuroscience, vol. 18, no. 1, 2016, pp. 23–32.
[11] Frank, M. J., et al. “Mechanisms of Dopamine in Reinforcement Learning and Adaptive Decision Making.” Cognitive, Affective, & Behavioral Neuroscience, vol. 19, 2019, pp. 1204–1225.
#4
[12] Volterra, A. et al. (2023). “Specialized astrocytes mediate glutamatergic gliotransmission in the CNS.” Nature
- Nowości
- Case Study
- NeuroMarketing pod Lupą
